องค์ความรู้ของภูมิปัญญา :: |
นางจันทร์ดี ทองทับ เป็นผู้มีความรู้ในเรื่องการทำลูกประคบจากซึ่งได้รับการถ่ายทอดมาจากบรรพบุรุษ โดยเฉพาะการดูแล มารดาที่ตั้งครรภ์ จนกระทั่งคลอดบุตร ซึ่งมีขั้นตอนดังนี้
1. ประคบ
2. นวดผู้หญิงหลังคลอดเพื่อให้มดลูกเข้าอู่เร็ว
3. การดูแลรักษาหลังคลอด ตลอดจนการรับประทานอาหารหลังคลอด
4. รักษาอาการต่างๆ สำหรับผู้หญิงที่มีปัญหาเกี่ยวกับโรค ที่เกิดหลังจากการคลอด
บุตร การปฏิบัติตัวหลังคลอด(อยู่ไฟ)
5. การใช้สมุนไพรที่มีอยู่รอบๆบ้านมาใช้ในการผลิตลูกประคบและเผยแพร่ความรู้ให้แก่เยาวชนทั่วไป
1. ลูกประคบ
1.1 ลูกประคบประกอบด้วย
1) ไพล (500 กรัม) แก้ปวดเมื่อย ลดการอักเสบ ฟกช้ำ
2) ขมิ้นชัน (100 กรัม) แก้โรคผิดหนัง ลดการอักเสบ
3) ผิวมะกรูด หรือใบมะกรูด (100 กรัม) มีน้ำมันหอมระเหย แก้ลมวิงเวียน
4) ตะไคร้บ้าน (200 กรัม) แต่งกลิ่น
5) ใบมะขาม (100 กรัม) ช่วยทำความสะอาดผิวหนัง แก้ฟกบวม
6) ใบส้มป่อย (50 กรัม) แก้โรคผิวหนัง ช่วยบำรุงผิว ลดอาการคัน แก้ฟกบวม
7) เกลือ (60 กรัม) ช่วยดูดความร้อน และช่วยพาตัวยาซึมผ่านผิวหนัง
8) การบูร (30 กรัม) แต่งกลิ่น แก้หวัด บำรุงหัวใจ
9) พิมเสน (30 กรัม) แต่งกลิ่น แก้พุพองผดผื่น บำรุงหัวใจ
1.2 อุปกรณ์ในการทำลูกประคบ
1) เขียง 1 อัน และ มีด 1 อัน
2) ตัวยาสมุนไพรรวมที่ใช้ทำลูกประคบ
3) ผ้าดิบสำหรับห่อลูกประคบ 2 ผืน และเชือก 2 เส้น ยาว 1 เมตร
4) หม้อนึ่งลูกประคบ
5) กะละมัง ถุงมือ ผ้าขนหนู
6) จานรอง ลูกประคบ
1.3 วิธีทำลูกประคบ
1) ล้างสมุนไพรให้สะอาด หั่นเป็นชิ้นเล็กๆโขลกพอแหลก
2) ใส่เกลือ พิมเสน การบูร คลุกให้เข้ากัน แบ่งเป็น 2-3 ส่วน
3) นำสมุนไพรที่แบ่งไว้มาใส่ผ้า ห่อเป็นลูกประคบ รักด้วยเชือกให้แน่น
4) นำลูกประคบไปนึ่งให้ร้อน
5) นำไปประคบบริเวณที่ต้องการ
 
ภาพการนวดแผนไทย
|
