จบการศึกษาระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 จากโรงเรียนบ้านป่าแฝก ตำบลป่าแฝก อำเภอแม่ใจ จังหวัดพะเยา
- เป็นวิทยากรให้ความรู้แก่ผู้ที่สนใจ - เป็นแหล่งเรียนรู้ให้แก่โรงเรียนชลประทานผาแตก
อันดับแรกก่อนจะมาเลี้ยงผึ้งเป็นอาชีพนั้น มีใจรักแมลงสังคม โดยเฉพาะผึ้ง ตั้งแต่เล็ก ๆ แล้ว พอมารู้ว่าผึ้งเป็นแมลงเศรษฐกิจและทำรายได้ดีด้วยจึงศึกษาหาความรู้ชนิดที่ว่าจับไม่ให้หลุด ต้องรู้จักผึ้งดีพอ ผึ้งกินอาหารกี่ชนิด ในรังผึ้งรังหนึ่งมีผึ้งกี่ชนิด และการทำหน้าที่ของผึ้งแต่ละชนิดแตกต่างกันอย่างไร ตลอดจนศึกษาชีววิทยาของผึ้งแต่ละชนิดจนแน่ใจแล้วก็เอาผึ้งมาเลี้ยงได้เลย ในครั้งแรกเอาผึ้งมาเลี้ยง 2 ลัง เลี้ยงให้เป็นเสียก่อน ผึ้งมีอยู่ 3 ชนิด ผึ้งนางพญา ผึ้งงาน ผึ้งตัวผู้ ผึ้งแต่ละชนิดมีลักษณะที่แตกต่างกัน ดังนี้ 1. ผึ้งนางพญา มีหน้าที่ควบคุมรังผึ้งให้อยู่กันอย่างสมดุล ผึ้งนางพญาจะปล่อยสารฟีรีมนต์ หรือสารจากผึ้งนางพญา 2. ผึ้งงาน มีหน้าที่ทำงานตลอดเวลา ผึ้งงานเกิดมาวันแรก 1-3 วัน จะเป็นผึ้งทำความสะอาดหลอดรัง(รวง) 4-11 วัน เป็นพี่เลี้ยงคอยป้อนอาหารให้กับนางพญาและอื่น ๆ 11-21 วัน เป็นผึ้งทหารป้องกันลังและอื่น ๆ 3. ผึ้งตัวผู้ มีหน้าที่ผสมพันธุ์แล้วก็ตาย ผึ้งนางพญาจะออกมาผสมพันธุ์กันกลางอากาศความสูงไม่น้อยกว่า 100 ฟุต ผึ้ง หนึ่งลังถ้าหากมีอาหารอุดมสมบูรณ์ เกสรดอกไม้ น้ำผึ้งหรือน้ำต้อยจากดอกไม้ การเลี้ยงผึ้งหนึ่งลังใช้เวลา 60 วัน เต็มลัง มี 9 คอน ผึ้งแน่นลัง 9 คอน ในธรรมชาติอุดมสมบูรณ์ ผึ้งรู้สึกว่าภายในรังอยู่กันแออัด ผึ้งงานภายในรังก็จะสร้างหลอดรวงผึ้งตัวผู้ขึ้นตรงขอบรวงข้างลังผึ้งนางพญาก็จะไปไข่ใส่ไม่ได้ผสมน้ำเชื้อเพราะว่าหลอดจะใหญ่กว่าผึ้งงาน ผึ้งงานก็จะสร้างหลอดรูปครอบเอาไว้ ประมาณ 4-20 หลอด นางพญาก็จะไข่ใส่ 1 วัน เมื่อออกจากไข่ 3 วัน ผึ้งงานก็จะระดมให้อาหารนางพญาหรือไลเยล หรือที่เรียกว่านมผึ้ง พอหนอนเจริญเติบโตใช้เวลา 5 วันผึ้งงานก็จะเปิดฝาเข้าเลือกดักแด้ ระยะของผึ้งชนิดต่าง ๆ มีดังนี้ 1. ผึ้งนางพญา ระยะไข่ 3 วัน ระยะหนอน 5 วัน ระยะดักแด้ 7 วัน รวม 16 วัน 2. ผึ้งงาน ระยะไข่ 3 วัน ระยะหนอน 5 วัน ระยะดักแด้ 12 วัน รวม 21 วัน 3. ผึ้งตัวผู้ ระยะไข่ 3 วัน ระยะหนอน 5 -6 วัน ระยะดักแด้ 14 วัน รวม 24 วัน ผึ้งนางพญาเกิดขึ้นใหม่ได้ 2 กรณี ดังนี้ 1. สร้างขึ้นเองตามธรรมชาติ สร้างกะทันหันโดยที่ผึ้งนางพญาในลังได้รับอุบัติเหตุ ผึ้งงานก็จะไปเลือกเอาหนอนผึ้งที่เกิดใหม่ที่มีอายุไม่เกิน 12 ชั่วโมง ผึ้งจะขยายหลอดให้ใหญ่ขึ้น แล้วระดมให้อาหารเต็มที่(นมผึ้ง) 2. ทดแทน นางพญาตัวเดิมแต่กลิ่นควบคุมลดลง ผึ้งงานก็จะสร้างหลอดขึ้นมา 1-3 หลอด ระบบก็จะไปตามแบบของนางพญาที่เกิดขึ้น การเลี้ยงผึ้งเอาแบบธรรมชาติ ถ้าต้องการเลี้ยงผึ้งจำนวนมาก ก็เลี้ยงผึ้งให้แข็งแรงก่อน โดยเลียนแบบธรรมชาติ โดยทำให้ผึ้งขาดนางพญาก่อน แล้วเพาะนางพญาขึ้นมาใหม่โดยเอาหลอดพลาสติกที่ทำเลียนแบบธรรมชาติ แล้วนำมาติดไม้เรียงกัน แล้วย้ายหลอดลงไปในหลอดนั้น แล้วแขวนไว้ในลังผึ้งนั้น หมายเหตุ การขนย้ายผึ้ง ไปเลี้ยงในที่ต่าง ๆ จะขนในตอนกลางคืน วัสดุ/อุปกรณ์ ไม้ควรเป็นไม้ที่กันฝนได้ ถ้าเป็นไม้หลายแผ่นฝนอาจรั่ว ไม่จำเป็นต้องเป็นไม้เนื้อแข็งเพราะว่ามันหนักขนย้ายลำบาก เช่นไม้มะม่วง และไม้สะท้อนเดียวนี้หายากขึ้นส่วนใหญ่จะเป็นไม้ฉำฉา ฝาของรังผึ้งควรเป็นไม้แผ่นเดียว ขนาด 10 × 14 นิ้ว ยาว 10 × 18.5 นิ้ว ฝาปิด 20 × 24 นิ้ว ข้างในลังผึ้ง มีคอนผึ้ง 8-9 แผ่น
ใบรับรองฟาร์มผึ้ง
น้ำผึ้ง